Salmonella gallinarum tarafından meydana gelen, çok bulaşıcı bakteriyel bir hastalıktır. Hızlı ve yavaş seyreden iki formda görülür. Kahverengi hatlar, beyaz hatlara göre salmonellaya çok daha fazla duyarlıdır.
Hastalık ya direkt ağızdan yada indirekt anneden yavruya (dikey bulaşma) geçerek bulaşır. Kuluçka makinalarındaki kirli yumurtalarda ya kabuk altı ölümlere ya da daha makinede hastalığın bulaşmasına yol açmaktadır.
Hastalık, durgunluk, iştahsızlık, sarı-yeşil ishal, yüksek ateş, aşırı su tüketme ve tüylerde kabarma ile kendini belli eder.
Teşhis, otopsi, kan testleri ve ya kloakal swap ile konulur.
Otopside özellikle, karaciğer ve dalakta büyüme, üzerlerinde kanamalı yada beyaz odaklar gözlenir. Karaciğer hava ile temas edince yeşil bronz bir renk alır ve kolay parçalanır. Ayrıca yumurtanın foliküllerinde kanama ve şekil bozukluğu gözlemlenir.
Salmonella hastalığının tedavisi oldukça zordur. Bu durumun ana sebebi hücre içi bakteri olmasıdır.Çeşitli ilaçlar ile geçici tedavi oluşturulabilse bile su, yem ve kümes hijyeni çok iyi sağlanmalı, bakterinin ortamına gelişmesini engellemek için organik asitler ve probiyotikler kullanılmalıdır. Bit-pire ve fare mücadelesi yapılmalı, bu taşıyıcı hayvanların hastalığı yayması ve bulaştırması engellenmelidir.
Ticari sürülerde uygulanan salmonella aşı programları kısmen süs ve serbest gezen sürülerde uygulanarak bulaşmalar en aza düşürülmelidir.
Damızlıklarında salmonella olan üreticiler unutmamalıdır ki; damızlıklarından aldıkları yumurtalar ve bu yumurtalardan çıkacak civcivler daha doğuştan salmonellalı olacaklardır.